Kanser hücrelerini tahrip eden, büyüme ve çoğalmasını engelleyen kanser ilaçları kullanılarak yapılan tedaviye kemoterapi denir.

Kemoterapi tek başına kullanılabileceği gibi radyoterapi ile birlikte, ameliyattan önce ya da sonra uygulanabilmektedir. Kemoterapide birçok değişik ilaç kullanılmaktadır. Tedavinizde tek bir ilaç kullanılabileceği gibi birkaç ilaç birlikte de kullanılabilir.

Kemoterapinin Amacı Nedir?

Kanserin türü ve gelişme evresine göre değişmekle birlikte kemoterapinin kullanım amaçları şunlardır:

• Hastalığı tedavi etmek
• Hastalığın yayılmasını önlemek
• Hastalığın büyümesini yavaşlatmak
• Başka bir yere yayılmış olma ihtimali olan kanser hücrelerini yok etmek
• Hastalığa bağlı rahatsızlıkları / Şikâyetleri azaltmak

İlaçlar Nasıl Etki Eder?

Kemoterapi ilaçlarının hemen hepsi kan yoluyla vücuda dağılır ve tümörlü hücrelerin bölünüp çoğalmalarını engeller.

Kemoterapi ilaçları tümörlü hücreleri öldürürken, bu ilaçlardan sağlıklı hücreler de etkilenebilir. Bu durum çoğunlukla geçici olan yan etkilere neden olabilir. Normalde hızlı çoğalması gereken hücreler (saç ve kıllar, ağız ve sindirim sistemini kaplayan hücreler, kan hücreleri) daha çok etkilenir. Ancak bu hücreler kendilerini tedavi sonrası yenileyebilir. Bu hücrelerin etkilenme düzeyi ilaçlara ve kişiye göre değişiklik gösterir.

Hangi İlaçlar Kullanılır ve İlaçlar Nasıl Verilir?

Kemoterapi türüne ve yayılımına bağlı farklı gruplamalar yapılarak, tedavide 100'ün üstünde ilaç kullanılmaktadır. Farklı etki mekanizmaları ve farklı yan etkileri olan bu ilaçlar, kanser hücresi üzerindeki etkilerine, hastalığın evresine, hastanın mevcut genel durumuna göre tek başlarına veya birkaç ilacın birlikte verilmesi şeklinde uygulanabilirler. Genelde kanser hücrelerini daha etkin bir şekilde yok etmek ve yan etkileri azaltmak için birkaç ilaç birden belli bir sıra ve sürede uygulanır.

Kemoterapi ilaçları genellikle dört yolla verilir:

• Ağızdan tablet veya kapsül şeklinde
• Damardan infüzyon şeklinde
• Kas içine enjeksiyon yolu ile
• Cilt altına enjeksiyon yolu ile

Özel durumlarda beyin omurilik sıvısına veya vücut boşluklarına da enjekte edilebilir. İlacın uygulama şekli kanserin yerleştiği bölgeye, türüne ve ilacın özelliklerine göre değişmektedir.

Kemoterapi Uygulaması Sırasında Ağrı Hissedilir mi?

Kan alma ya da herhangi bir enjeksiyon sırasında hissedilenden daha fazla ağrı ya da acı hissedilmez.

Kemoterapi Nerede Uygulanır?

Damardan infüzyon şeklinde verilen kemoterapi bir hastanede yatarak veya poliklinikte "ayaktan kemoterapi ünitelerinde" uygulanabilir.

Universal Hastaneler Grubu, kemoterapi hastaları için en uygun koşulları barındıran özel kemoterapi odaları ve salonları ile hizmet vermektedir. İhtiyaç veya talep halinde kemoterapi hastaları yatarak da tedavilerini alabilirler.

Kemoterapinin Süresi ve Sıklığı Ne Olmalıdır?

Kemoterapi uygulamasının süresi, ilaçların dozu ve veriliş sıklığı hastalığın türüne, kullanılan ilaçlara ve hastalığın ilaçlara verdiği cevaba bağlıdır. Tüm kanser hücrelerini yok etmek için kemoterapinin bir kez uygulanması yeterli değildir. Hastalığın türüne, genel uygulanması gerekmektedir.

Tedavi süresi, sıklığı ve ilaç dozları önceden belirlenmiş bazı protokollere göre ayarlanır. Kemoterapi, günlük, haftalık, aylık gibi değişik sürelerle verilebilir. Uygulanacak olan tedavi protokolünün süresi ve sıklığı uzman hekim tarafından hastanın kişisel ihtiyaç ve durumuna göre özel olarak ayarlanacaktır. Ancak planlanan tedavi süresi hastanın vereceği tepkiye ve tedavi ihtiyacına göre değişebilir, tedavi uzayabilir ya da başka tedavi protokollerine geçilebilir.

Kemoterapi ilaçlarının istenmeyen etkilerinden vücudu korumak amacıyla her tedaviyi bir dinlenme dönemi takip eder. Dinlenme dönemlerini en iyi şekilde değerlendirilerek (iyi ve dengeli beslenme, bulaşıcı hastalıklardan korunma gibi) tedavi dönemlerinin daha rahat geçirilmesi sağlanır.

Özellikle kemoterapi tedavisi sürecinde takip edilecek diyetin tedaviye olumlu katkısı olabileceği bilimsel olarak kabul görmektedir.